Thứ 7, 16/11/2024, 03:27[GMT+7]

Hội làng Lộng Khê - Văn hóa phi vật thể cấp quốc gia

Thứ 3, 08/10/2019 | 10:52:14
10,344 lượt xem
Lộng Khê còn có tên làng Nhống xưa thuộc tổng Đào Xá, huyện Phụ Dực, phủ Thái Bình, nay thuộc xã An Khê, huyện Quỳnh Phụ. Lộng Khê nằm cạnh sông Hoá cách thị trấn Quỳnh Côi 11 km. Lộng Khê nằm trong vùng đất cổ của huyện Quỳnh Phụ với những làng mang những tên rất khó giải nghĩa như Nhống, Nhẩy, Đốm, Mụa, Tó, Vược, Ma, Gạo … Từ thời Lý, Lộng Khê đã là một trong “tứ cố cảnh” và được xếp thứ 2: “Đào Động, Lộng Khê, Tô Đê, A Sào”.

Dựng cây đình liệu tại lễ hội.

Lộng Khê có đền thờ Quốc sư Nguyễn Minh Không và Thái uý Lý Thường Kiệt. Ngôi đền ấy nay vẫn là một trong những ngôi đền đẹp với nhiều đồ thờ quý ở Thái Bình, một di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia. Lộng Khê còn có một ngôi chùa từng nổi tiếng trong lịch sử, nơi đây Tả nhai đạo lục - người đứng đầu đạo Phật thời Trần Thái Tông (1226 - 1258), cuối đời ông đã về tu hành và viên tịch ở đây. Tại đền Lộng Khê còn 2 bức đại tự, ghi lời ban tặng của các triều về nếp sống đẹp của dân làng, một ghi “Mỹ tục khả phong”, một ghi “Mỹ tục khả tượng”. 

Ngày nay Lộng Khê đã trở thành một làng văn hoá, một làng còn bảo tồn và phát triển được nhiều loại hình văn hoá văn nghệ dân gian.

Lễ hội truyền thống làng Lộng Khê là một trong những lễ hội dài ngày và cuốn hút đông đảo người từ khắp nơi đến dự. Hội làng Lộng Khê có nhiều trò chơi dân gian như múa tứ linh, thi bắt vịt, thi thả diều, đánh cờ người, lại có những trò diễn xướng đặc sắc như: hát đúm, múa kéo chữ, múa bát dật … Buổi tối có đốt cây đình liệu, rước đuốc ...Hội đền làng Lộng Khê đã được  Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cấp bằng chứng nhận “Di sản văn hóa phi vật thể”, trong đó có tục “Đốt cây đình liệu”. 

Theo dân làng kể thì tục này có từ lâu đời và giữ cho đến ngày nay. Trước ngày vào hội dân làng tự nguyện đóng góp tre, nứa, củi và cử người làm cây đình liệu. “Cây” là một bó củi lớn có đường kính từ 1m đến 1,5m, cao từ 10 đến 15m được dựng trước cửa đền. Vào đêm chính hội (29 - 3) dân làng cử một cụ cao tuổi nhất làng, lấy lửa từ trong cung thờ đốt lên ngọn cây đình liêu qua hệ thống ròng rọc điều khiển từ dưới lên. Ngọn lửa bén vào cây, bắt cháy và kéo dài suốt đêm hội. Ánh sáng từ cây đình liệu toả khắp làng. Cùng thời gian các trai đinh trong làng rước đuốc quanh làng tạo nên không khí náo nhiệt trong ngày hội.

Làng Nhống và làng Nẫm (Đại Nẫm, Quỳnh Thọ) xưa có lệ giao chạ. Hai làng cùng vào hội một ngày, cùng có những trò chơi giống nhau. Ca dao xưa còn ghi lại:

Vào đêm 26 tháng 3
Làng Nhống rước đuốc, làng ta rước đèn
Trên trại đón nhận phong đăng
Còn hai làng dưới tỏ tình trao duyên


Từ xưa đến nay, thế hệ này qua thế hệ khác, dân làng Lộng Khê luôn trân trọng, giữ gìn các di sản văn hoá của làng.

Phạm Minh Đức
(Thành phố Thái Bình)

Tác phẩm dự thi Người Thái Bình - đất Thái Bình

  • Từ khóa